در دنیای کسب و کار، علامت تجاری نقش مهمی، هم از منظر تولید کننده و هم از نگاه مشتری عهده دارند؛ متمایز ساختن محصول یا خدمتی از سایر محصولات و خدمات در بازار
در پس یک برند یا یک علامت تجاری، سابقه ای نهفته ای است، سابقه ای که ترکیبی از کیفیت و سلیقه و ذائقه مشتری است. لذا علامت تجاری حک شده روی محصول یا سرویس است که به مشتری برای انتخاب آن چه در نظر دارد کمک می کند
انواع علائم تجاری کدامند؟ ویژگی های یک علامت تجاری برای ثبت کدامند و این ویژگی ها بر اساس قوانین کشور کدامند؟ برای جست و جوی علائم تجاری و یا برای ثبت علائم تجاری داخل کشور از چه سامانه ای میتوان استفاده نمود.
این ویدیوی کوتاه،خلاصه ای از ویژگی های علائم تجاری برای ثبت و قواعد آن را بیان می کند
ثبت علامت تجاری در داخل کشور کاری است که بهتر است برای جلوگیری از خطاهای ممکن و از دست رفتن فرصت‌ها و همین‌طور صرفه‌جویی در زمان، آن را به متخصصین مربوطه سپرد.
اگر قصد ثبت علامت تجاری خود را درخارج از کشور دارید، برای علم به شرایط و مزایای ثبت علامت در خارج از کشور و نقش سیستم مادرید در ثبت علائم، این مقاله را ابتدا مطالعه کنید.
علامت تجاری (برند) یعنی هر نشان قابل‌رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد. در مورد صفرتا صد ثبت علامت تجاری در اینجا بخوانید (لینک مربوطه در وب‌سایت خودمان). این نوشتار نیز ممکن است به شما در درک بهتر انواع علائم تجاری قابل ثبت کمک کند
علامت تجاری (برند) می‌تواند کالاهای یک شرکت بخصوص را از کالاهای شرکت‌های مختلف متمایز سازد و هم خدمات یک شرکت را نسبت به خدمات شرکت‌های خدماتی دیگر در آن حوزه متمایز سازد. در دنیای کسب‌وکار، علامت تجاری نقش مهمی، هم از منظر تولیدکننده و هم از نگاه مشتری عهده‌دارند؛ متمایز ساختن محصول یا خدمتی از سایر محصولات و خدمات در بازار.
در کشور ما که سیستم first to file حاکم است، باید در اولین فرصت، برای ثبت علامت تجاری اقدام نمود. در غیر این صورت، ممکن است شخص دیگری همان علامت شمارا ثبت کند و اثبات حقانیت شما با دشواری و صرف هزینه‌های زیاد میسر شود. در پس یک برند یا یک علامت تجاری، سابقه‌ای نهفته‌ای است، سابقه‌ای که ترکیبی از کیفیت و سلیقه و ذائقه مشتری است. لذا علامت تجاری حک‌شده روی محصول یا سرویس است که به مشتری برای انتخاب آنچه در نظر دارد کمک می‌کند
برای شناخته شدن یک محصول یا خدمت توسط مشتریان (در بازار هدف) و صاحبان مشاغل و تولیدکنندگان، نیاز دارند که محصول خود را بین محصولات مشابه به‌نوعی متمایز سازند. اولین قدم برای این متمایزسازی، انتخاب نام یا نشان قابل‌رؤیتی است توسط مشتریان شناخته شود و خدمات یا محصولات را از سایر رقبا متمایز سازد.
بنابراین ثبت علامت تجاری (ثبت برند)، به معنای آن نیست که یک نام و علامتی را برای خود صرفاً ثبت کنید، بلکه دلیل شناخته شدن شما در بازارهای ملی و بین‌المللی، در حقیقت همین نام و علامتی است که برای خود برگزیده‌اید.
کشور ما از جمله کشورهایی است که در حوزه ثبت علائم تجاری مکانیسم first to file بر آن حکمفرماست؛ بنابراین درگام اول، باید علامت تجاری را ثبت نمود تا بتوان از مزایای بعدی علائم تجاری بهره برد. اگر این ثبت صورت نگیرد، امکان دارد که افراددیگر، یا حتی رقبای شما، ثبت علامت تجاری (ثبت برند) شما را انجام دهند و شما از مزایای ثبت علامت تجاری (ثبت برند) مجروم شوید و مجبور به طی فرایندهای دادگاهی پرهزینه برای اثبات حقانیت خود باشید که بعضا ممکن است پس از صرف هزینه و زمان، نتوانید حقانیت خود را اثبات کنید.
اولین مرحله در ثبت علائم تجاری، انتخاب نام محصولی یا خدمتی است که شما تصمیم دارید ثبت آن را انجام دهید. اما این نام باید چه ویژگی داشته باشد
علامت تجاری باید متمایز باشد، ضمن آنکه توصیف‌کننده نباشد. علامت تجاری باید نوآوری داشته باشد و قبلاً استفاده‌نشده باشد یا حداقل در طبقه مربوطه استفاده‌نشده باشد. در ادامه به برخی ویژگی‌های علائم تجاری پرداخته می‌شود.
منظور این می‌باشد که علامت مورداستفاده که قرار است برای محصول یا خدمت استفاده شود، ازنظر شکلی جدید باشد و سابقه ثبت و استعمال توسط دیگران را نداشته باشد.
اگر علامت مرکب است، یعنی از کلمه و شکل تشکیل‌شده، باید تمایز و جدید بودن نسبت به سایر علائم مشابه را در خود داشته باشد. مثلاً ممکن است یک جزء نوشتاری از یک علامت مرکب (ترکیب شکل و حرف)، با جزء نوشتاری اعلامت مرکب دیگر مشابه باشد، به‌نحوی‌که جزء مشترک و مشابه دو علامت میان صاحبان آن‌ها موجبات اختلاف و دعوی را فراهم سازد. آنچه موردبررسی قرار می‌گیرد؟ میزان این تشابه و آن چیزی است که در ذهن مشتریان پدید می‌آید.
این تشابه در ذهن مشتری، چه میزان است؟
علاوه بر این باید به طبقه‌بندی کالاها نیز توجه نمود. هرگاه برای نوعی کالای مشخص علامتی از طبقه‌ای خاص استفاده شود، شخص دیگری که پس از انتخاب علامت مذکور بخواهد برای کالای خود از نوع مشابه از همان طبقه و از همان علامت قبلی استفاده کند، با ممنوعیت استفاده و ثبت علامت مواجه خواهد شد.
از خصوصیات دیگر علامت تجاری قابل ثبت، متمایز بودن آن است؛ یعنی علامت نباید کالایی را توصیف کند که آن را کالا قرار است با این نام و عنوان، در نزد مشتری متمایز سازد.
مثلاً عبارت خوشمزه، شیرین، ترش، بهتر است برای خوراکی استفاده نگردد. یا مثلاً یک نوع تردمبیل تولیدی، همین عبارت در علامت تجاری استفاده نگردد. اگر علامت ساده باشد و با خود جنس اشتباه شود از محصول عرضه شده در بازار حمایت نمی کند و آثار خوب تجاری یک علامت ابتکاری را در برنمی گیرد. از عبارات عام (مانند کلمه شیرین) به عنوان علامت نباید استفاده کرد.
مثلاً فرض کنید، علامت سیب گاز دره شرکت اپل، اگر بر روی محصولات کشاورزی و محصولات باغی استفاده می‌شد، تمایزی ایجاد نمی‌کرد. ولی همین کلمه، بر روی کامپیوتر، چه تمایز خوبی را برای مشتریان محصول ایجاد نموده است!
به همین ترتیب، برخی اسامی ساختگی نیز از این ویژگی متمایز بودن برخوردارند. مثلاً کداک، یا گوگل، این اسامی قبلاً وجود نداشته و کاملاً ساختگی بوده‌اند و همین ساختگی بودن و راحتی استفاده از آنان، دلیل تمایز این علائم است.
علامت تجاری نباید طوری ترسیم گردد که در نظر مشتری ایجاد اشتباه کرده و وی را در تشخیص و تمییز علائم تجاری دیگر باهم شباهت‌هایی دارند، دچار سردرگمی و انتخاب نادرست کند.
این اشتباه ممکن است با انتخاب نام منطقه‌ای خاص به‌عنوان علامت تجاری برای کالایی مشخص در ذهن مشتری ایجاد شود. درصورتی‌که در اصل بین کالا و آن منطقه ارتباطی وجود ندارد، این اشتباه باعث می‌شود مصرف‌کننده به تصور اینکه کالا متعلق به آن منطقه است راجع به نوع و مبدأ جنس دچار اشتباه شده و در انتخاب و خرید کالا گمراه گردد.
بعضی از علائم به علت اینکه در انحصار دولت یا مقامات مملکتی است و یا برخلاف نظم و عفت عمومی است ممکن است ممنوع اعلام شود. ماده ۵ قانون ثبت علائم و اختراعات مقرر می‌دارد:
انتخاب علائم مزبور را به‌عنوان علامت تجاری، ممنوع اعلام‌شده است؛ بنابراین، اداره ثبت شرکت‌ها از ثبت علائم مذکور خودداری خواهد کرد.
برای استعلام نام، می‌توانید آن را در موتورهای جست‌وجویی نظیر گوگل، جست‌وجو کنید. در اداره ثبت علائم تجاری ایران نیز، قسمتی برای استعلام و این جست‌وجو وجود دارد.
مدارک موردنیاز برای ثبت برند یا ثبت علامت تجاری (ثبت برند) در ادامه توضیح داده می‌شوند. ازآنجاکه ثبت علامت تجاری (ثبت برند) به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود، لازم است تا اسکن این موارد را آماده نمود تا بتوان در سایت اداره مالکیت به‌آسانی بارگذاری نمود.
مدارک موردنیاز برای ثبت علامت:
مدارک موردنیاز برای ثبت علامت تجاری (ثبت برند) برای اشخاص حقیقی و حقوقی کمی تفاوت دارند. در ادامه این موارد به تفکیک مشخص می‌گردد.
مدارک ثبت برند
مدارک ثبت برند درصورتی‌که به نام شخص حقیقی باشد یا به نام اشخاص حقوقی و شرکت‌ها متفاوت است.
مدارک لازم برای اشخاص حقیقی متقاضی ثبت علامت تجاری (ثبت برند):
ابتدا باید شخص باید در سامانه ثنا، ثبت‌نام نموده باشد تا هویت این شخص به تائید اداره ثبت اختراع و علامت تجاری ایران برسد. مدارک لازم برای بارگذاری
مدارک لازم برای اشخاص حقوقی متقاضی ثبت برند:
ثبت‌نام شخص حقوقی در سامانه ثنا، برای تائید هویت نیاز است.
پس از آماده‌سازی مدارک لازم، میتوان فرایند ثبت علامت تجاری (ثبت برند) را به‌صورت کاملاً آنلاین و الکترونیک آغاز نمود. به‌این‌ترتیب که وارد وب‌سایت مالکیت معنوی کشور می‌شوید. با ورود به بخش ثبت‌نام، اقدام به ثبت‌نام با واردکردن مشخصات اولیه نمایید.
قبل از اینکه سامانه ثنا استفاده گردد، باید بعد از نام‌نویسی اولیه جهت تائید حساب کاربری در سایت اداره مالکیت معنوی، با یک برگه که از وب‌سایت اداره قابل پرینت بود، به یکی از دفترخانه‌های اسناد رسمی مراجعه می‌شد تا گواهی امضا جهت تائید حساب دریافت شود و سپس با بارگذاری آن در سایت، نام کاربری و کلمه عبور دریافت نمایید.
بعدازآنکه حساب کاربری شما توسط سامانه مرکز مالکیت معنوی تائید شد، به بخش ثبت اظهارنامه برند مراجعه کنید. اینجا لازم است برخی مدارک ازجمله کپی شناسنامه، کپی کارت ملی، جواز فعالیت، نمونه برند پیشنهادی در اندازه ۶*۶ سانتی‌متر و در صورت ثبت برند لاتین، کارت بازرگانی خود را در سیستم آپلود نمایید.
اظهارنامه شما توسط سه کارشناس اداره به‌نوبت بررسی می‌گردد و پیامک تائید آن برای شما ارسال می‌شود البته درصورتی‌که تمام مراحل را به‌صورت کاملاً اصولی طی کرده باشید!
مدت‌زمان بررسی پرونده شما به دلیل تعداد پرونده‌های ارسالی حداقل ۱۰ روز و حداکثر ۶۰ روز حدود طول خواهد کشید.
پس از اقدام به تکمیل اظهارنامه و قبل از آنکه اظهارنامه ثبت علامت تجاری شما، توسط کارشناسان بررسی گردد، بایستی هزینه مربوطه به ثبت اظهارنامه را نیز پرداخت کنید. در این حالت، سامانه اظهارنامه شمارا ثبت و روند بررسی پرونده شمارا آغاز می‌کند. سپس فرمی به شما داده می‌شود که حاوی اطلاعات کاربری است.
با مراجعه مجدد به سامانه مالکیت معنوی می‌توانید با واردکردن اطلاعات فرم، نام کاربری و پسورد خود را دریافت کنید. حفظ این اطلاعات جزو ملزومات مراجعات بعدی شما به شمار می‌آید.
پس از بررسی اظهارنامه شما در اداره ثبت مالکیت معنوی توسط کارشناسان اداره علامت تجاری، درصورتی‌که ثبت علامت تجاری (ثبت برند) شما بلامانع تشخیص داده شود، درخواست ثبت برند شما به روزنامه رسمی ارسال می‌شود. در اینجا بایستی هزینه روزنامه رسمی برای آگهی نوبت اول را بپردازید.
چاپ آگهی موردنظر در روزنامه رسمی و ارسال آن به آدرس شما ممکن است حدود یک هفته به طول می‌انجامد.
دلیل چاپ آگهی تقاضا در روزنامه رسمی این است که اگر هر شخص حقیقی یا حقوقی نسبت به ثبت علامت تجاری (ثبت برند) شما اعتراض داشته باشد، اجازه اعتراض از طریق انتشار و اعلام عمومی به وی اعلام گردد.
این فرصت در حقیقت به این دلیل داده‌شده که علاوه بر بررسی‌های کارشناسان اداره مالکیت معنوی و سیستم آنلاین، اگر اعراضی از شخص ذینفع، نسبت به این علامت وجود دارد و تصور می‌شود که علامت پیشنهادی در اظهارنامه، مشابه با برند و علامت تجاری آنهاست، می‌توانند مراتب اعتراض خود را به اداره ثبت علامت اعلام و درخواست کارشناسی مجدد نمایند.
در قانون تجارت کشور ما یک ماه بدین منظور فرصت داده می‌شود. پس از یک ماه درصورتی‌که هیچ اعتراضی از طرف شخص ثالث صورت نگرفت، شما می‌توانید حق الثبت برند را پرداخت کنید و ثبت را قطعی کنید.
پس از واریز هزینه مربوط به روزنامه رسمی نوبت اول تقاضای ثبت برند پیشنهادی شما شاید پس از یک هفته به چاپ برسد. طبق قانون زمان ۳۰ روزه ای برای انتظار به اعتراض در نظر گرفته‌شده است.
اگر اعتراضی به‌صورت رسمی به آن علامت تجاری صورت گرفت که برند پیشنهادی مجدداً مورد کارشناسی قرار می‌گیرد اما اگر در این مدت اعتراضی ثبت نشد، پیغامی مبنی بر ثبت برند بلامانع است دریافت خواهید نمود.
درصورتی‌که شخصی نسبت به ثبت علائم تجاری شما اعتراض نداشته باشد، بعد از گذشت ۳۰ روز از چاپ روزنامه رسمی، اظهارنامه ثبت‌شده از طرف کارشناسان مورد تائید واقع می‌شود.
این موضوع به‌صورت پیامکی به اطلاع شما خواهد رسید. پس از دریافت پیامک شما می‌توانید بعد از پرداخت حق الثبت برند، اظهارنامه تائید علامت تجاری خود را دانلود کنید و آن را ثبت‌شده در نظر بگیرد
بعد از طی مراحل بالا و پرداخت حق ثبت علامت تجاری در سامانه این علامت تجاری به شما تعلق می‌گیرد، اما نیاز است این موضوع به اطلاع عموم برسد. لذا برای بار دوم به‌عنوان آگهی رسمی ثبت علامت تجاری (ثبت برند) در روزنامه رسمی چاپ می‌شود که به عموم اعلام می‌دارد این علامت تجاری در فلان طبقه به نام شخص شما ثبت گردید.
در این مرحله، ب می‌توانید برای تحویل گرفتن گواهی ۱۰ ساله برند خود به اداره ثبت علامت رجوع کنید. پس از چاپ دو روزنامه رسمی، یک نسخه از این دو روزنامه را بایستی به همراه اظهارنامه ثبت برند و نمونه برند ۶*۶ (۱۰ تصویر در یک صفحه) به اداره مالکیت معنوی ببرید و با ارائه رسید، گواهی علامت تجاری ثبت‌شده خود را تحویل بگیرید.
به‌طورکلی، ثبت علامت تجاری (ثبت برند) یک شخص حقیقی دریک طبقه، ۱۲۰ هزار تومان است. هر طبقه اضافه ۱۰ هزار تومان به این هزینه اضافه می‌شود
برای یک شخص حقوقی (شرکت)، ثبت برند حقوقی ۲۴۰ هزار تومان به ازای یک طبقه است و هر طبقه اضافه‌تر ۲۰ هزار تومان دریافت می‌گردد.
یعنی اگر شما یک برند شخصی را در ۳ طبقه ثبت می‌کنید هزینه حق الثبت آن این‌گونه محاسبه می‌شود.
۱۲۰ هزار تومان (به ازای یک طبقه پایه) + ۲۰ هزار تومان (دوطبقه اضافه‌تر) درمجموع ۱۴۰ هزار تومان برای ۳ طبقه
برای اطلاع از هزینه‌های ثبت علامت تجاری (ثبت برند)، این جدول که در اداره ثبت علامت تجاری (ثبت برند) آماده‌شده را مطالعه بفرمایید
مدت‌زمان ثبت علامت تجاری در ایران حداقل دو ماه است. این مدت‌زمان از مجموع زمان لازم برای بررسی تقاضا توسط کارشناسان، اقدام به تشکیل پرونده حضوری، انتظار برای چاپ روزنامه رسمی و مدت سی‌روزه اعتراض به ثبت علامت تجاری (ثبت برند)، چاپ روزنامه رسمی ثانویه و مراجعه حضوری برای دریافت سند مالکیت علامت تجاری ثبت‌شده ناشی می‌شود.
در ابتدای اقدام به ثبت برند اظهارنامه‌ای تکمیل می‌شود که اعتبار برند ثبت‌شده از تاریخ تکمیل آن آغاز می‌شود و تا ۱۰ سال ادامه دارد. ولی علامت تجاری قادر است تا ابد محفوظ بماند، به‌شرط آنکه تمدید آن در فواصل زمانی معین، انجام شود
پس از اتمام این ۱۰ سال به مالک برند فرصت ۶ ماهه‌ای برای تمدید داده می‌شود که در صورت عدم اقدام به تمدید، برند مذکور میتوان به نام شخص حقیقی یا حقوقی دیگری ثبت شود.
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به ایکاف می باشد
